List intencyjny – czy ma znaczenie prawne?

Co do zasady, email lub list intencyjny nie powinien być wiążący ani dla pracodawcy ani dla kandydata ubiegającego się o pracę, bez względu na to czy będzie on w formie papierowej, czy elektronicznej. Jego celem powinno być jedynie wykazanie wstępnej chęci zatrudnienia w następstwie mających dopiero nastąpić negocjacji stron. Wzór listu intencyjnego, stanowiący wstępną deklarację pracodawcy, został umieszczony na końcu artykułu. 

Instytucja listu intencyjnego nie została uregulowana w przepisach polskiego prawa, chociaż w orzecznictwie wskazano, że sam list intencyjny w określonych sytuacjach może stanowić umowę przedwstępną (wyrok SN z dnia 6 stycznia 2009 r. – I PK 117/08). Może się tak wydarzyć w przypadku, gdy pracodawca umieści w treści listu intencyjnego wszystkie istotne elementy umowy o pracę. Do takich elementów, zgodnie z art. 29 Kodeksu pracy, zaliczają się:

• rodzaj pracy;
• miejsce wykonywania pracy;
• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia;
• wymiar czasu pracy;
• termin rozpoczęcia pracy.

Co jeśli kandydat będzie chciał zmienić warunki lub się wycofać?

To, jakie uprawnienia będą mieli kandydat i pracodawca po podpisaniu listu intencyjnego zależy od jego treści. W przypadku gdy list intencyjny będzie tylko wstępną deklaracją pracodawcy świadczącą o możliwości zatrudnienia na danym stanowisku, kandydat może w dalszym ciągu negocjować warunki współpracy albo w dowolnym momencie zrezygnować z procesu rekrutacji i poszukać pracy w innym miejscu. Kandydat nie poniesie też żadnych konsekwencji z tytułu niestawienia się w miejscu pracy w uzgodnionym terminie, chociaż oczywiście jest to wielce nieetyczne i może to wpłynąć na jego reputację.

Natomiast w przypadku, gdy charakter listu intencyjnego będzie wskazywał, że jest on umową przedwstępną, kandydat będzie mógł się domagać na drodze sądowej roszczeń wynikających z Kodeksu cywilnego, tj.:

·        odszkodowania z tytułu naprawienia szkody, którą poniósł, przez to że liczył na zawarcie umowy o pracę jako umowy przyrzeczonej, lub

·        żądania zawarcia umowy przyrzeczonej, czyli inaczej nawiązania stosunku pracy.

Z praktycznego punktu widzenia, sam pracodawca będzie mógł się domagać jedynie naprawienia szkody, którą poniósł licząc na nawiązanie stosunku pracy, np. zwrotu kosztów procesu rekrutacji. Wymuszenie na kandydacie zawarcia umowy o pracę może spowodować, że już od samego początku współpraca ta będzie nieefektywna i przyniesie skutek odwrotny od zamierzonego.

Konkluzja

Należy pamiętać, że nie sama nazwa dokumentu a jego charakter, zadecyduje o tym jakie uprawnienia po jego podpisaniu będą przysługiwać stronom. Warto jest dokładnie przeanalizować treść listu intencyjnego na samym początku procesu rekrutacji, aby uniknąć nieporozumień i nie narazić się na niepożądane koszty.