Wszystkie
Działania HR i Project Managerów w IT różnią się od tych w innych branżach. HR-owcy współpracują zazwyczaj ze specjalistami o stricte technicznych kwalifikacjach. Powinni więc wykazać się większym zainteresowaniem w zrozumieniu ich kompetencji. Dodatkowo, w branży panuje rynek kandydata i jest więcej ofert niż poszukujących specjalistów. Z badania Antal International wynika, że polscy eksperci w tej dziedzinie otrzymują średnio aż 36 propozycji pracy w ciągu roku[1]. Jeśli więc już uda się pozyskać wymarzonego kandydata należy zrobić wszystko, aby go utrzymać w firmie. Jak być HR-owcem i Project Managerem, który ma świetny kontakt z zespołem, zna i rozumie jego potrzeby? Jak zarządzać pracownikami w branży IT?
Bądź na czasie

Zarówno z najnowszymi trendami, wydarzeniami, technologiami, blogami, vlogami, zainteresowaniami pracowników oraz tym, czym zajmują się oni na co dzień. Aby lepiej zrozumieć całe środowisko IT warto na samym początku zaznajomić się z podstawową wiedzą na temat programowania: pójść na wydarzenie związane z branżą, czytać blogi i oglądać vlogi popularnych developerów, zapisać się do odpowiednich grup na portalach społecznościowych. Można poczytać fora, opinie rekruterów, którzy radzą, jak zrozumieć język technologii. Programiści docenią też chęć poznania ich pracy w praktyce. Dobrym pomysłem jest w tym przypadku zapisanie się na kurs programowania i zdobycie wiedzy na temat języków programowania. Pomóc mogą koledzy z pracy, którzy na pewno chętnie zaprezentują namiastkę swoich możliwości.

Motywuj!

Motywujące środowisko pracy w IT to takie, które daje: możliwość decydowania o własnej ścieżce zawodowej, dobre warunki rozwoju, ambitne cele i poszanowanie indywidualności. Według  europejskiego badania The Graduate Barometer, dla studentów i absolwentów studiów technicznych i informatycznych, najważniejszy jest rozwój zawodowy i szkolenia, możliwość awansów, bezpieczeństwo pracy, równowaga pomiędzy pracą a życiem prywatnym, obowiązki i zadania, przyjazna atmosfera[2]. Tak jak wszędzie, również w branży IT znaczenie mają wysokość wynagrodzeń i benefity pozapłacowe. Coraz częściej jednak bardziej doświadczeni pracownicy komunikują, że dużo bardziej liczą się dla nich elementy, na które realny wpływ może mieć osoba z działu HR lub Project Manager. Mowa tu głównie o interesujących projektach, rozwoju zawodowym, szkoleniach, elastycznych godzinach pracy i możliwości pracy zdalnej.

Możliwość uczestniczenia w fascynującym projekcie i wdrażanie nowych rozwiązań to rzeczy, o które coraz częściej pytają kandydaci na rozmowach kwalifikacyjnych. Dla pracowników ważny jest rzeczywisty wpływ na rozwój biznesu, możliwość nauki oraz praktyczne poznanie technologii. A silna potrzeba doskonalenia kompetencji motywuje pracowników IT do ciągłego rozwoju.

Istotnym motywatorem rozwoju jest także określenie mierzalnych, ambitnych i osiągalnych celów[2]. To elementy ważne zarówno w przypadku zadań projektowych, jak i doskonalenia umiejętności. Nie bez znaczenia pozostaje więc jasno określona ścieżka kariery [3]. Jedni chcą podążać w kierunku rozwoju eksperckiego i pogłębiać wiedzę na temat innowacyjnych technologii. Inni natomiast widzą swoją przyszłość na stanowiskach menedżerskich – im z kolei zależy na doskonaleniu umiejętności miękkich i zarządzania.

Pracownicy zwracają również uwagę na możliwość uczestniczenia w ciekawych szkoleniach. Ostatnio kursy eksperckie są nawet czymś w rodzaju benefitu pozapłacowego, na którym szczególnie zależy kadrze[3]. Pracownikom można zaproponować udział w kursach programowania organizowanych przez zewnętrzne firmy szkoleniowe.

Jeszcze innym elementem, który wpływa na motywację pracowników jest możliwość pracy zdalnej. W branży IT taka opcja zdecydowanie daje firmom większe szanse na znalezienie pracowników. Jako istotną zaletę kadra postrzega także elastyczne godziny pracy. Doceniają je zarówno osoby z ugruntowaną pozycją na rynku, jak i pracownicy na początku kariery.

Niezwykle inspirujące jest także otoczenie. Szczególnie w branży IT ludzie są w stanie wiele poświęcić, aby móc pracować z osobami, które podziwiają. W tym temacie pojawia się pojęcie mentora – osoby, która dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem, często bezcennym. Również otrzymanie pochwały od swojego guru może być odebrane dużo lepiej niż inny rodzaj nagrody[4].

Świetnym motywatorem dla osób z działu IT jest też swoboda w pracy nad „eksperymentami”[4]. To opcja, którą wprowadza coraz więcej firm. Pod nazwą „eksperymenty” rozumiemy projekty podejmowane spontanicznie przez pracowników, które mogą tworzyć w godzinach pracy i są one wspierane przez przełożonych. Często nawet firma decyduje się na ich zakup i wdrożenie.

Dział HR powinien też doceniać codzienną pracę działu IT. Za działającym komputerami, pocztą i siecią stoi cały szereg działań. A one wszystkie wpływają na możliwość odpowiedniego funkcjonowania całej firmy[4].

A co demotywuje programistów? [4]

O czynnikach, przez które możemy stracić eksperta nie można zapomnieć. Niewątpliwie jednym z nich będzie kwestionowanie jego kompetencji. Najgorszą z możliwych sytuacji jest chyba taka, w której krytyka jest przekazywana na forum publicznym i na dodatek przez osobę, która nie posiada wiedzy technicznej. Jeśli już trzeba zakomunikować jakiekolwiek uwagi, to najlepiej niech zrobi to pracownik z autorytetem, który umiejętnie przekaże informacje np. w formie polemiki. Otwarta krytyka w większej grupie może sprawić, że motywacja nawet pewnej siebie osoby spadnie do zera. Co jeszcze może demotywować? Na pewno praca ze starymi technologiami i sprzętem. Bo jak tu powiedzieć coś o nowościach w branży wśród innych znajomych? Na zmianę pracy może też wpłynąć różny sposób wynagradzania pracowników zajmujących podobne stanowiska i wykonujących podobne obowiązki. Mimo, że przeważnie mówi się o tajności wynagrodzeń, to zazwyczaj i tak prędzej czy później personel dowie się, ile zarabiają koledzy. I na pewno informacja o dużych dysproporcjach nie wpłynie korzystnie na osoby, które otrzymują znacznie niższe pensje. Działy HR powinny też dać sobie spokój z przymuszaniem programistów do stosowania określonego dress code’u. Informatycy to indywidualiści, którzy najlepiej czują się w stroju, który sami sobie wybiorą.

Efektywna komunikacja to podstawa [5]

Przede wszystkim nie można zakładać, że oczekiwane efekty co do wykonania projektu są oczywiste. Ciężko jest później rozliczyć pracownika ze skutków jego pracy, skoro wcześniej zasady nie zostały omówione i zaakceptowane przez obydwie strony. To może być źródło nieporozumień już na samym początku. Zlecając konkretne zadanie, przełożony powinien pamiętać o kilku zasadach:

  1. Odpowiednie przygotowanie się do rozmowy zarówno pod kątem technicznym jak i rozkładu zadań w czasie. Liczy się także konsekwencja w podejmowaniu decyzji.
  2. Precyzyjne określenie ram czasowych i zakresu wykonywanych czynności, a także rangi zadania.
  3. Dokładne określenie oczekiwanych efektów. To szczególnie ważne, gdy pracownik ma realizować zadanie po raz pierwszy.
  4. Ustalenie sposobu przekazywania informacji o postępach i feedbacku na ich temat.
  5. Zapytanie pracownika o zdanie na temat omawianego projektu i sposobu jego wykonania. W tym momencie możemy poznać nastawienie, dodatkowe pomysły oraz ewentualne przeszkody.
  6. Kontraktowanie ustaleń, czyli obustronna zgoda na omówione wcześniej zasady. To bardzo ważny punkt, który pozwala na zbudowanie granic odpowiedzialności zarówno po stronie pracownika, jak i przełożonego.

Żeby pracownik czuł się doceniony i zaangażowany w projekt dobra komunikacja powinna zawierać przede wszystkim:

  • wprowadzenie jasnych reguł odnośnie procedur w firmie (np. na temat pracy zdalnej lub nadgodzin),
  • precyzyjne wytłumaczenie zakresu działań,
  • pytanie pracowników o zdanie,
  • regularny feedback,
  • dbanie o indywidualne potrzeby,
  • docenienie dobrze wykonanej pracy,
  • wspólne zatwierdzenie zakresu działań,
  • poświęcenie czasu pracownikom.

Dobrym pomysłem może być też spędzenie czasu ze swoimi pracownikami poza murami firmy. Jest to właściwy czas na poznanie ich pasji i zainteresowań, a także newsów ze świata IT.

Kontakt z potencjalnym pracownikiem

Niezwykle ważny punkt, o którym działom HR zdarza się zapomnieć to odpowiednie podejście do potencjalnych pracowników. Są oni bardzo istotnym ogniwem w budowaniu marki pracodawcy. A to dlatego, że często wyrażają opinie o procesie rekrutacyjnym na forach branżowych, czy też wśród znajomych. Nawet, jeśli ostatecznie kandydat nie zostanie zatrudniony, dzięki właściwemu podejściu możemy jako firma zyskać jego sympatię. – Przede wszystkim należy komunikować się z kandydatami na każdym etapie rekrutacji – mówi Barbara Kowalewska, CEO pionierskiej platformy rekrutacyjnej IT-Leaders.pl. Potwierdzenie otrzymania CV, informacja o odrzuceniu aplikacji, potwierdzenie spotkania, podziękowanie po rozmowie… Niezwykle ważne jest również dotrzymywanie terminów. Jeśli obiecamy odpowiedź odnośnie rozmowy w przeciągu tygodnia, a decyzja się przedłuża – również o tym poinformujmy.

Zarządzanie zdalne

Utrzymanie dobrej organizacji pracy w rozproszonym zespole to nie lada wyzwanie. Kluczem do sukcesu może w tym przypadku być określenie tych samych godzin pracy dla całego zespołu. Unikniemy wtedy sytuacji, w której nieobecność jednej osoby opóźnia projekt w czasie. Dobrym pomysłem jest też wprowadzenie jednolitej formy komunikacji (np. maile), potwierdzenia otrzymania zadania, zgłaszania problemów. Często kierownicy organizują też przynajmniej raz dziennie krótkie konferencje, rozmowy czy spotkania, w których uczestniczą wszyscy członkowie zespołu. Można wtedy omówić wszelkie aktualne kwestie i wyjaśnić niedomówienia. Project Manager powinien także na bieżąco monitorować postęp prac i udzielać informacji zwrotnych na ten temat.

Project Manager [1,4,6]

Często zgrany zespół posiadający odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie nie wystarczy, aby dokładnie zrealizować cele, pokonać trudności i sprawnie zrealizować projekt. Potrzebna jest właściwa taktyka organizacji całej pracy, a co za tym idzie – osoba nadzorująca, która będzie trzymała rękę na pulsie. Mowa o Project Managerze, który sprawnie pokieruje zespołem programistów. Odpowiednio dobrany przez niego kierunek zarządzania może mieć fundamentalne znaczenie w procesie realizacji projektu. Pracownicy branży IT są bardzo profesjonalni i zazwyczaj od razu wychwycą nieadekwatne zarządzanie i mogą łatwo się zrazić. Szef powinien więc zwrócić uwagę na odpowiednie dobranie osób na stanowiskach menedżerskich. Decyzje menedżera, który nie jest jednocześnie ekspertem technicznym mogą nie być respektowane[4]. Menedżer to przede wszystkim lider zespołu, który powinien być dla niego wsparciem zarówno w wymiarze właśnie technicznym, jak i w obszarze psychologicznym. Nie może zapomnieć o indywidualnych i grupowych potrzebach osób zatrudnionych. Powinien też doskonale znać funkcjonowanie organizacji i jej główne cele[1]. Do kluczowych zadań managera należy dbanie o rzetelny przepływ informacji, eliminowanie trudności, które zagrażają pracy programistów, służenie radą na każdym etapie realizacji projektu, również w zakresie implementacji poszczególnych rozwiązań. Kierownik pilnuje także podziału zadań, przy czym powinien wziąć pod uwagę kompetencje i zdolności każdego z członków zespołu. Do jego obowiązków należy także dopilnowanie, aby projekty zostały ukończone w terminie, który został ustalony na początku. Często Project Manager uczestniczy w kompletowaniu zespołu oraz przygotowaniu miejsca jego pracy[6].

W branży IT zaangażowanie i chęć do pracy opierają się głównie na pobudzaniu wewnętrznej motywacji. Natomiast system nagród za określone wykonanie zadań raczej się nie sprawdzi, a jeśli już to na krótko. Regularne przyznawanie nagród zaczyna być odbierane jako składnik wynagrodzenia, a nie jako funkcja motywacyjna[2]. Niezwykle ważna jest także rola menadżera projektu, który powinien właściwie ocenić poszczególne potrzeby i preferencje. A co się z tym wiąże – traktować pracowników w sposób indywidualny i pamiętać, że każdy ma inne „kotwice”, które działają na efektywność pracy i przywiązanie do firmy.

IT-Leaders.pl to pierwsza na rynku platforma łącząca Specjalistów IT bezpośrednio z pracodawcami. Anonimowy, techniczny profil i konkretnie określone oczekiwania finansowe to tylko niektóre z cech wyróżniających platformę. Zarejestruj się i zobacz jak Cię widzi pracodawca.

[1] ictshop.pl/wspolczesny-model-zarzadzania-pracownikami-it/

[2] it-manager.pl/motywowanie-pracowniko-w-branzy-it/

[3] hrstandard.pl/2016/05/13/czego-oczekuja-kandydaci-z-branzy-it/

[4] hbrp.pl/b/geekologia-stosowana-czyli-jak-zarzadzac-pracownikami-it/6StGUtyw

[5] computerworld.pl/news/Sprawna-komunikacja-z-pracownikami,403875.html

[6] kjarocka.pl/zarzadzanie-projektami/project-manager-opis-stanowiska-i-zakres-obowiazkow/